1. Ustal właściciela/zarządcę drogi
– sprawdź w Ustawie o drogach publicznych, kto zarządza dana kategorią drogi
– popatrz na działki ewidencyjne np. w systemie informacji przestrzennej Twojej gminy/powiatu
– (numery działek możesz też wziąć z krajowego geoportalu)

2. Wykonaj dokumentację
– sfotografuj martwe płazy (przyda się to też później specjaliście), otoczenie miejsca śmiertelności, zrób jego opis (gdzie są najbliższe zbiorniki wodne, z jakiego kierunku płazy wędrują i dokąd), dołącz mapę lub chociaż współrzędne tego miejsca

3. Zorientuj się, czy w Twojej okolicy nie działa jakaś organizacja pozarządowa, zainteresuj szkołę, gminę itp. do poprowadzenia DORAŹNEJ (tu i teraz) akcji ochrony – przenoszenia płazów, postawienia płotka.

UWAGA! Wszystkie gatunki płazów są pod ochroną – interwencyjnie można je przenieść, ale na planowaną akcję należy zdobyć zezwolenie od RDOŚ.

4. Wyślij pismo do zarządcy drogi i do gminy
– powołaj się na przepisy:
art. 74 ust. 2 i 4 Konstytucji RP
W brzmieniu: „Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych” oraz „Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska”

art. 60 ust. 1 oraz art. 91 pkt 4 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r.
W brzmieniu: „Organy ochrony przyrody podejmują działania w celu ratowania zagrożonych wyginięciem gatunków roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową, polegające na (…) eliminowaniu przyczyn ich zagrożenia (…)” oraz „wójt, burmistrz albo prezydent miasta.”

oraz art. 20 pkt 13 ustawy o drogach publicznych z 23 marca 1985 r.
W brzmieniu: „Do zarządcy drogi należy w szczególności: (…) przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg;”

oraz fakt, że wszystkie gatunki płazów są chronione. Zażądaj reakcji.

– naciskaj na trwałe rozwiązania (zaplanowane w budżecie jednostek samorządowych i instytucji publicznych akcje przenoszenia, organizacja tymczasowego zamykania drogi i wyznaczenie objazdu, przebudowa drogi umożliwiająca migrację płazów np. budowa przepustów i barier naprowadzających wzdłuż dróg)

– poszukaj wsparcia herpetologa (najlepiej gdyby zatrudniła go gmina, tak jak każdego innego eksperta, który realizuje zadania dla instytucji publicznych)

5. Nie wahaj się – chociaż jest to raczej opcja ostateczna, gdy po drugiej stronie nie ma chęci rozwiązania problemu – nagłośnić sprawy (np. w mediach, social mediach), jeśli zarządca drogi i gmina nie chcą wziąć odpowiedzialności za chronione gatunki.

Tekst: Aleksandra Kolanek